الزامات محیط کار و استرس در محیط کار
آنچه در این مقاله می‌خوانید
الزامات محیط کار
در مقاله قبل به بررسی قانون کار پرداختیم. در این مقاله به بررسی الزامات محیط کار و استرس در محیط کار و ارتباطات انسانی در محیط کار می پردازیم. موفقیت در محیط کار همواره وابسته به دو اصل است:
شایستگی‌های فنی موردنیاز محیط کار شایستگی‌های غیر فنی موردنیاز در محیط کار شایستگی‌های غیـر فنـی مجموعه‌ای از دانـش و مهـارت اسـت کـه بـه فـرد کمـک می‌کند به‌عنوان یـک نیـروی مؤثر و شایسـته شـناخته شـود. الزامـات محیـط کار بخشـی از شایستگی‌های غیر فنی موردنیاز بازار کار هست و شـامل موارد زیر اسـت:
- مهارت‌های برقراری روابط انسانی در محیط کار
- آشنایی و استفاده از آخرین فناوری‌های کاربردی و مفید در محیط کار
- آشنایی با قوانین کار و بیمه
- اصول ایمنی و بهداشت در محیط کار
- مهارت‌های کاریابی
حتما بخوانید: پکیج لورچ
محیط کار چیست؟
هـر محیـط کاری دارای ویژگی‌هایی اسـت، مفهـوم محیـط کار به شکل زیر نمایش داده می شود:
.مثالی از محیط کار در شکل‌های زیر نمایش داده‌شده است
هرکدام از محیط‌های کاری دارای قوانینی هستند، مانند:
- ساعت کاری
- اصول ایمنی
- داشتن حداقلی از مهارت
ایـن قوانیـن در محیط‌های مختلف یکسـان نیسـت. به مجموعـه قوانیـن و مهارت‌های غیـر فنـی موردنیاز برای فعالیت در یک محیـط کار، الزامات محیط کار گفته میشود. در بیـن ویژگی‌های محیـط کار، نیـروی انسـانی از اهمیت بسـیاری برخوردار اسـت.
بیشتر بخوانید: دیگ چدنی شوفاژکار
به‌عنوان‌مثال اگـر در محـل زندگی شـما چنـد مغازه خواروبارفروشی وجود داشـته باشـد، شـما ممکـن اسـت خریـد از یـک مغـازه را بـر مغازه‌های دیگـر ترجیـح دهید و مطمئناً بـرای آن دلایلـی داریـد، ایـن دلایـل می‌تواند یکـی از موارد زیر باشـد:
- زیبایی فضای مغازه خواروبارفروشی
- تجهیزات مدرن و بهداشتی تر
- اخلاق و رفتار فروشنده
تقریبـاً می‌توان گفـت نیروی انسـانی مهم‌ترین دلیل کارآمـدی یا ناکارآمدی در یک محیـط کار اسـت.
به‌طورکلی انسان‌ها دارای دودسته ویژگی می‌باشند:
- ویژگی‌ها و اخلاق فردی مانند: مهارت فنی، دقت، تلاش، تعهد کاری.
- ویژگی‌های و اخلاق اجتماعـی و گروهـی ماننـد: برخـورد بـا همـکاران، کار تیمـی،احترام گذاشـتن، رعایـت قوانیـن، فـداکاری .
بـرای کسـب موفقیـت در یـک محیـط کار، علاوه بـر بهبـود ویژگی‌های فـردی، برای تقویت ویژگی‌های اجتماعـی خـود نیز بایـد تمرین و تـاش کنید. در ایـن فصل ابتدا سـاختار محیـط کار و سـپس اصـول روابـط انسـانی در محیط کار تشـریح خواهد شـد.
ساختار محیط کار
سلسله‌مراتب محیط کار – قوانین نمودار سلسله‌مراتب محیط کار
مهم‌ترین این قوانین به شرح زیر است:
- به هر مستطیل مرتبه کاری گویند.
- جهت فلش روی خطوط بین مرتبه‌های کاری، ارتباطات کاری را نشان می‌دهند.
- مرتبه‌هایی که کنار یکدیگرند و باهم فلش ارتباطی ندارند، مستقل از یکدیگرند.
- هر مرتبه دستورات را از مرتبه بالاتر خود می‌گیرد.
- هر مرتبه کاری درخواست‌ها و مشکاتش را باید با مرتبه بالاتر خود مطرح نماید
نکات مهم
- حیـن برخـورد بـا مرتبـه بالاتـر از خـود همـواره بایـد مـؤدب بایسـتید و با اجـازه او بنشینید .
- دسـتورات کاری فقـط از مرتبه‌های بالاتـری کـه در سلسله‌مراتب شـما قـرار دارند قابـل صدور اسـت.
- بـرای مخاطـب قـرار دادن مرتبـه بالاتر، هیچ‌گاه از اسـم کوچک اسـتفاده نکنید. افعال باید همواره جمع باشـد. مثلاً : جناب آقای/سـرکار خانم…………….. شـما تشـریف می‌آورید/فرمودید/رفتید و …………………
- اسـتفاده از افعـال مفـرد، نـام کوچک و الفاظ صمیمانـه برای افرادی که هم‌مرتبه شما هستند در صـورت رضایـت ایشـان بلامانع اسـت. البتـه پیشـنهاد میشود در محیط کار همواره افـراد را بانام خانوادگی مورد خطاب قرار دهید و از الفاظ رسـمی اسـتفاده کنید.
واحدهای محیط کار و ارتباطات آن با یکدیگر
محیط‌های کاری، بسـته به‌اندازه و نـوع کارشـان، بـه واحدهـای مختلفـی تقسـیم می‌شوند. هـر واحـد وظیفه‌ای دارد و بـا همـه یا برخـی از واحدهـای دیگـر در ارتباط خواهـد بـود.
انواع ارتباطات انسانی در محیط کار
ارتبـاط داشـتن با سـایر انسان‌ها یکـی از نیازهـای زندگـی اجتماعی اسـت. ارتباطات انسانی در محیط کار به صورت صحیح، یکـی از الزامـات حضـور موفـق در محیط کار اسـت.
ارتباطـات انسـانی در محیـط کار در دو گـروه تعریـف می‌شوند:
الف- همکاران
ب- مقام مافوق
ارتباط چیست؟
ارتبـاط عبـارت اسـت از کوششـی آگاهانـه و بـا قصـد قبلی که باهدف تعامـل، تبادل اطاعـات، انتقـال تجـارب، نفـوذ در دیگـران، هدایـت تفکر و بـاور افراد، انجام شـود.
همان‌طور که در شکل 1-8نشان داده‌شده است، ارتباطات به دو روش برقرار میشود:
verbal- 1کلامی
non-verbal- 2غیرکلامی
ارتبـاط کلامـی، مهارتی اسـت که بابیان جملات مناسـب، ارتبـاط برقـرار می‌گردد. مثلاً موقـع جدا شـدن از دوسـت خـود بـه او میگوییـد «خداحافظ».
ارتباط کلامی در قرآن کریم
یکــی از مواهــب بــزرگ خــدای ســبحان بــر آدمــی اســتعداد ســخن گفتــن اســت. قرآن کریم در سـوره مبارکـه الرحمـن آیـات 1تـا ،4بـه ایـن ویژگـی انسـان تکیـه نمـوده و فرمـوده اسـت:
خداوند رحمان، قرآن را بیاموخت، انسان را خلق کرد، به او صحبت کردن را آموخت.
و در سوره مبارکه بلد آیات 8و 9نیز می‌فرمایند:
آیا برای انسان دو چشم، زبان و دو لب قرار ندادیم.
ارتبـاط غیرکلامی، روشـی اسـت که بـدون اسـتفاده از کلمـات و فقـط بـا تغییر در حالات چهـره و حـرکات بدن، مطلب منتقـل و ارتباط برقرار میشود. مثلاً موقع جدا شـدن از دوسـت خـود برای او دسـت تـکان می‌دهید. به ارتبـاط غیرکلامی، زبان بدن نیـز گفته میشود.
بـرای برقـراری یـک ارتبـاط مؤثـر، اسـتفاده هم‌زمان و متناسـب از ارتبـاط کامـی غیرکلامی لازم اسـت. به‌طور مثـال، زمانـی کـه می‌خواهید بگویید حال مسـاعدی نداریـد، اگـر بـا خنده و شـادی آن را بیان کنید، کسـی حرف شمارا بـاور نخواهد کرد.
پیشنهاد تاسیس پلاس: بخاری انرژی 640 فن ایرانی
چگونگی برقراری ارتباط مؤثر در محیط کار
به‌طورکلی برقراری ارتباط با دیگران از دو بخش تشکیل‌شده است؛
- ارسال پیام
- دریافت پیام
مهم‌ترین نکتـه در برقـراری ارتبـاط آن اسـت که پیام به روش مناسـبی ارسـال شـود به‌طوری‌که برداشـت طـرف مقابـل، منطبق باهدف برقـراری ارتباط باشـد.
مهارت‌های برقراری ارتباط مؤثر در محیط کار
در محیط‌های کاری ارتباطـات بین افراد به دلایل مختلفی هست به‌عنوان‌مثال درخواسـت از مقـام مافـوق، مکالمـه معمولـی و یـا تذکر دادن بـه همـکاران در رابطه با یـک موضـوع. در هـر نـوع از ایـن ارتباطات نـکات و اصولی باید موردتوجه قـرار گیرد که در ادامه تشـریح شـده اسـت.
نوع اول- آشنایی و اولین برخورد با همکاران
همـواره بـه خاطـر داشـته باشـید اولیـن برخـورد، مهم‌ترین برخورد اسـت. بیشـترین ذهنیـت همـکاران از شـما، در همـان برخورد اول شـکل می‌گیرد.
اگر رابطه‌ای برای اولیـن بار به‌درستی برقرار نشـود، تـا مدتی طولانی قابـل اصلاح و ترمیـم نخواهد بود.
در اولیـن برخـورد نـکات زیر باید موردتوجه قـرار گیرد:
- در سلام کردن پیش‌دستی کنید.
- دست خود را برای دست دادن جلو بیاورید (مگر در برخورد با مقام مافوق.)
- خودتان را معرفی کنید (نام و نام خانوادگی.)
- هنـگام گفتو گـو با همکارتان، به‌صورت او نگاه کنید. بهتر اسـت به‌جای خیره شـدن در چشـمان او، اجـزای صورتـش را نیـز نگاه کنید. به‌هیچ‌وجه هنگام صحبـت، به اطراف نگاه نکنید مگـر در مواقع اضطراری.
- هنـگام صحبـت کـردن همکارتـان، با دقت به او گوش کنید. سـرتان را هرچند وقت یک‌بار به علامـت تأیید تـکان دهید. به‌هیچ‌وجه حـرف او را قطـع نکنید.
- نرم و مایم سخن بگویید.
- همواره لبخند به لب داشته باشید.
- نـام طـرف مقابـل را به خاطر بسـپارید و هنـگام صحبـت کـردن بـا او، وی را بانام مـورد خطاب قـرار دهیـد، با ایـن کار، اعتماد طرف مقابل بیشـتر جلب میشود.
- از آشنایی با طرف مقابل ابراز خوشحالی کنید.
- بـه آراسـتگی ظاهر و نظافت شـخصی بسـیار اهمیـت دهید. لبـاس مرتب و تمیز، موهـای منظـم، دندان‌ها و دهان پاکیـزه، معطر بودن
- گر جلسه‌ای برگزار شـد خودکار و دفترچه یادداشـتی به همراه داشـته باشـید و نـکات مهم را یادداشـت کنید.
- پشـت میـز صـاف و مرتـب بنشـینید،کج شـدن، لَـم دادن یا گذاشـتن دسـت زیر چانه مناسـب نیسـت.
- هنگام دست دادن دست طرف مقابل را به‌ملایمت بفشارید.
- هنـگام صحبـت از نـام خانوادگـی طرف مقابل بـرای مخاطب قرار دادن او اسـتفاده کنیـد، مگـر آنکـه همکار شـما خـود را بانام کوچـک معرفی کرده باشـد.
- از الفاظ رسمی و افعال جمع استفاده کنید.
- اگر نام و سوابق او را قبلاً شنیده‌اید، در برخورد اول از نکات مثبت او تعریف کنید.
- بیـن نیـم تـا یـک متـر از همکارتان فاصلـه بگیرید. بـه این فاصله حریـم ارتباطی گفته میشود.
نوع دوم- ارتباط با مقام مافوق
- در سلام کردن پیش‌دستی کنید.
- هنـگام سـلام، اندکـی سرخود را به حالـت احترام فـرود آورید. خصوصـاً اگر ازنظر سـنی از شـما بزرگ‌تر باشد.
- هرگز برای دست دادن پیش‌دستی نکنید. اگر مقام مافوق دستش را جلو آورد به آهستگی دست او را بفشارید و تا دست شمارا رها نکرده است، شما دست خود را نکشید.
- حداقل حریم ارتباطی یک تا یک و نیم متر را رعایت کنید.
- برای سخن گفتن اجازه بگیرید.
- به‌هیچ‌وجه شوخی نکنید.
- همواره آراسته ظاهر شوید.
- به‌هیچ‌وجه صحبت او را قطع نکنید.
- اگر به اتاق یا محل کارش می‌روید تا اجازه نداده است، ننشینید.
- تبسم در چهره داشته باشید.
- اگــر مقــام مافــوق عصبانــی اســت، شــما نیــز چهــرهای جــدی بگیرید البتــه بــدون اخــم و بــا احتــرام.
- هنگام ایسـتادن، صاف بایستید و دست در جیـب خـود نکنید. بهتر اسـت دست‌ها جلوی شـکم و روی‌هم قـرار بگیرد.
- هنـگام حرکـت کـردن یک‌قدم پشـت سـر او حرکـت کنیـد.
- در هنـگام عبـور از درهـا (ورود و خـروج) اجـازه دهید ابتـدا او حرکت کند.
- اگـر جلسه‌ای داریـد حتمـاً خودکار و دفترچــه همــراه داشــته باشــید و یادداشــت برداریــد.
- همـواره بانام خانوادگی و اسـتفاده از الفاظ رسـمی او را خطاب قـرار دهید. مانند جنـاب آقای/سرکار خانم. فعل‌ها همگی به‌صورت جمع باشـد.
- با صدایی مایم، لحنی مؤدبانه ولی محکم و صریح صحبت کنید.
- هنـگام نشسـتن روی صندلـی یـا مبـل، صـاف بنشـینید، روی دسـته صندلـی لَم ندهیـد و پایتـان را روی‌هم نیندازیـد.
سوم- ارتباط عمومی با همکاران
- در سلام پیش‌دستی کنید و دست خود را برای احترام جلو بیاورید.
- در صـورت وجـود رابطـه دوسـتی صمیمانـه میتوانید همـکاران خـود را بـا اسـم
- کوچـک، افعـال مفـرد و الفـاظ صمیمانـه خطـاب کنید.
- حداقل حریم ارتباطی نیم متر را رعایت کنید.
- در محیط‌های غیر کارگاهی به‌هیچ‌وجه با صدای بلنـد صحبت نکنیـد. این کار تجـاوز به حقوق سـایر کارکنان محسـوب میشود.
- هنگام حرکت هم دوش یکدیگر حرکت کنید.
- هنگام نشستن به او تعارف کنید.پشـت سـر سـایر همـکاران به‌هیچ‌وجه بدگویـی نکنیـد و اسـرار آن‌ها را برملا نسازید. ایـن کار غیرازآنکه ازنظر اخلاقی بسـیار ناپسـند اسـت، سـبب بی‌اعتمادی همـکاران بـه شـما نیز میشود. خداونـد در سـوره مبارکـه حجرات آیـه 12 می‌فرمایند:
ای کسـانی که ایمان آورده‌اید! از بسـیاری از گمان‌ها بپرهیزیـد، چراکه بعضـی از گمان‌ها گناه اسـت، و هرگز در کار دیگـران تجسـس نکنید؛ و هیچ‌یک از شـما دیگـری را غیبت نکند.
- در هنگام استراحت بذله‌گویی نمایید. البته مراقب باشید به کسی بی‌احترامی نشود.
- از ارتباط غیر کامی بیشتر استفاده کنید.
- آراستگی و نظافت شخصی را رعایت کنید.
نوع چهارم- ارتباط با مقام مافوق، در هنگام داشتن درخواست
- بهتـر اسـت درخواسـت خـود را مکتوب کنیـد و آن را هنگام ملاقات بـا مقام مافوق، بـه او تقدیـم کنیـد. در راهنمـای هنرجـو، تعـدادی نامه‌نگاری پیشـنهادی ارائه‌شده اسـت، میتوانید از آن‌ها اسـتفاده کنید.
- تمامی نکاتی را که در بخش ارتباط با مقام مافوق بیان شد، در اینجا نیز رعایت کنید.
- درخواست خود را بابیانی محکم و البته با لحنی مؤدبانه بیان کنید.
- درصورتی‌که مقـام مافـوق علّـت درخواسـت شمارا جویـا شـد، درباره‌اش به‌روشنی و باصداقت توضیـح دهیـد.
- معمـولاً بـرای حضـور یافتـن در دفتـر مقام مافـوق، بایـد از دفتردار او وقـت بگیرید در محیط‌های کاری بـزرگ.
- اگـر درخواسـت کمـک بـه علـت مشـکات خانوادگـی داریـد، به‌هیچ‌وجه ابـراز عجـز نکنیـد. این‌گونه رفتارها معمـولاً هیچ تأثیـر مثبتی برایتـان نـدارد و فقط باعث شکسته شـدن عزت‌نفس شـما میشود.
نوع پنجم- ارتباط با همکاران در هنگام کمک به رفع مشلات آن‌هکا
- خوب به حرف‌های او گوش دهید. به‌هیچ‌وجه صحبتش را قطع نکنید.
- اگـر مشـکل پیش‌آمده بـه علـت کوتاهی و کم‌توجهی آن همـکار بوده اسـت، به‌هیچ‌وجه او را ملامـت نکنید.
- سعی کنید خود را در جایگاه او قرار دهید تا مشکلش را بهتر درک کنید.
- خود را با او همدل نشان دهید.
- همـواره خداونـد را بـه یـاد او بیاوریـد و به او تأکید کنید از خدا کمـک بخواهد و به او تـوکل کند. این مسـئله سـبب آرامش او میشود.
- فاصله خود را با او کم کنید. حدود 20تا 50سانتیمتر.
- مستقیم در صورتش نگاه نکنید.
- سعی کنید به او اطمینان دهید که محرم اسرار او خواهید بود.
- هرچند لحظـه سـرخود را بـه عامـت تأییـد تـکان دهیـد تـا مطمئـن شـود بـه حرف‌هایش دقیـق گـوش می‌دهید.
- هم‌زمان که به حرف‌های او گوش می‌دهید، به راه‌حل‌های ممکن فکر کنید.
- به او امیدواری بدهید. حتی اگر فکر می‌کنید احتمال حل مشکل کم است.
- اگـر احسـاس کردیـد همکارتـان اعتمادبه‌نفس خـود را ازدست‌داده اسـت، حتماً نـکات قوتـش او را بـه وی یـادآوری کنید. ایـن کار می‌تواند به بازیابـی اعتمادبه‌نفس او،کمـک کند.
- اگر بیان مشکل طولانی است، بهتر است خارج از محیط کار با او قرار بگذارید.
ششم- ارتباط با همکاران هنگام تذکر دادن اشتباه یا ایجاد ناراحتی
- به‌هیچ‌وجه پرخـاش نکنیـد. این مسـئله به‌شدت جایـگاه محترمانه شمارا در ذهن همـکاران از بیـن می‌برد.
- سعی کنید اشتباه را با لبخند تذکر دهید ولی محترمانه.
- به‌هیچ‌عنوان از الفاظ غیرمحترمانه اسـتفاده نکنید، زیرا علاوه بر حرمت‌شکنی متقابـل، تأثیـر حرف شمارا نیز از بیـن خواهد برد.
- اگر خیلی عصبانی هستید، به‌هیچ‌وجه در آن لحظه تذکر ندهید. بهتر است:الف- صبر کنید یا حتی محل را ترک کنید.
ب- نفس‌های عمیق بکشید.
ج- آب بخورید یا دست و صورت خود را بشویید.
د- با پرداختن به مسئله‌ای دیگر، حواس خود را پرت کنید.
ه- زمانی که قدری احساس آرامش کردید، بازگردید و تذکر دهید.- بـرای کاهـش عصبانیـت، از ذکـر خـدا غافل نشـوید. در قـرآن کریم به فروخوردن خشـم توصیـه اکیـد شـده اسـت و البته پس‌ازآن بشـارت بـه پیـروزی و موفقیت داده‌شده است.
- تذکـر را به‌گونه‌ای بگوییـد که غیر از شـما و همکارتان، فرد دیگری متوجه نشـود. ایـن روش تأثیـر تذکر شمارا افزایش می‌دهد.
- اگـر در محیـط کاری بـه شـما بی‌احترامی کردند، سـعی کنید شـما احتـرام طرف مقابـل را حفـظ نمایید.
خداونـد در سـوره مبارکـه فصلـت آیـه 34بـه پیامبـر(ص)می‌فرمایند:
هرگـز نیکـی و بدى یکسـان نیسـت; بدى را بـا نیکی دفع کـن، ناگاه خواهـی دیـد همـان کـس کـه میـان تـو و او دشـمنی اسـت، گویـی دوسـت گـرم و صمیمی اسـت. .» ایـن روش نه‌تنها جایگاه محترمانه شمارا در ذهن سـایر همکاران به‌شدت ارتقـا می‌بخشد، بلکـه خـود، بزرگ‌ترین تنبیـه بـرای شـخصی اسـت کـه بی‌احترامی کرده اسـت.
نوع هفتم- ارتباط با همکاران و مقام مافوق حین وجود تعارض
تعارض بـه معنـی در عـرض هـم قـرار گرفتـن اسـت. از ایـن عبـارت زمانـی اسـتفاده میشود کـه خواسته‌ها و انتظارات شـما و همکارانتان ظاهـراً مخالف یکدیگر باشـند.
مثلاً شـما در محیـط کار خـود به‌شدت نیـاز به سـکوت دارید تـا بتوانید بـر روی کار تمرکـز کنیـد. ولـی همـکار شـما عـادت دارد، در حیـن کار آواز بخواند. بـه این اختلاف شـما و همکارتـان تعارض گفته میشود.
برای برخورد با تعارض سه روش وجود دارد:
الف- باخت- باخت
در ایـن روش شـما تـاش می‌کنید تا بـه همکارتان بفهمانید که عملش اشـتباه اسـت. او هـم از رفتـارش دفـاع می‌کند و آن را صحیح می‌داند. این روش جز ایجـاد ناراحتی، نتیجه‌ای ندارد.
ب- برد- باخت
در ایـن روش شـما هماننـد روش قبل عمل می‌کنید، فقط با این تفـاوت که همکارتان به‌اجبار و بـا ناراحتی حرف شمارا می‌پذیرد. ایـن روش معمولاً خیلی پایـدار نخواهد بـود، علاوه بر آنکـه به روابط شـما صدمه نیـز میزند.
ج- برد- برد
در ایـن روش شـما ابتـدا از صـدای همـکار خـود به‌عنوان نقطـه قـوت او تعریـف می‌کنید. ولـی بـه او یـادآوری می‌کنید کـه نیـاز بـه سـکوت داریـد. ایـن نیـاز را به‌صورت نقطه‌ضعف خود نشـان دهیـد و محترمانه درخواسـت کنید همکارتـان آرام‌تر بخوانـد یـا تعـداد دفعـات آوازخوانی را کـم کند. در ایـن حالت معمولاً شـما به‌صورت دوسـتانه موفـق بـه حـل تعـارض و یـا حداقـل، کاهـش آن می‌شوید. ضمن آنکـه این روش می‌تواند بـه تقویـت رابطـه دوسـتی شـما و همکارتـان نیـز منجر شـود.
نوع هشتم- متقاعد کردن همکار یا مقام مافوق
ایـن نـوع از رابطـه، زمانـی اتفـاق می‌افتد که شـما پیشـنهادی بـرای تغییـر در محیط کار، قوانیـن کاری، روش اجرای کار و … داشـته باشـید. در ایـن صورت احتمال مخالفت بـا پیشـنهاد شـما زیـاد اسـت. بنابرایـن بـرای متقاعد کـردن همـکاران یا مقـام مافوق بایـد نـکات زیر را مدنظر داشـته باشـید:
- نقاط منفی شرایط فعلی را پررنگ کنید (البته شرایط مثبت را نیز بازگو کنید.
- نکات مثبت پیشنهادتان را پررنگ کنید.
- افراد یا واحدهایی را که از بحث شما سود می‌برند نام ببرید.
- اگـر تغییـرات ایجادشده را به‌صورت تصویـری، جدولـی و عـددی نشـان دهید تأثیرگـذاری بیشـتری خواهد داشـت.
- ایـن تغییـرات را به‌گونه‌ای نشـان دهیـد که نفع گروه، از نفع شـما، بیشـتر باشـد. در غیـر ایـن صـورت موفق نخواهید شـد.
- در صـورت مخالفـت طـرف مقابـل دلایـل مخالفتـش را کاملاً گـوش کنید، سـپس آن‌ها را تـا حـدی تصدیـق کنید. ولی مجـدداً نقـاط قوت پیشـنهادتان را متذکر شـوید. همچنیـن اگـر میتوانید از راه دیگـری یـا بـا مثـال دیگـری از پیشـنهاد خـود دفـاع کنیـد، توجه داشـته باشـید. رد کـردن صریح دلایل طرف مقابل، سـبب افزایش شـدت مخالفـت با پیشـنهاد شـما میشود.
- در بیان پیشنهادتان عجله نکنید و آرامش را در بیان جملات رعایت کنید.
- جملات را به‌صورت مؤدبانه بازگو کنید تا تأثیرگذاری آن افزایش یابد.
- از محیط‌های کاری دیگـری کـه مثلاً شـرایطی شـبیه بـه پیشـنهاد شمارا بـه کار بســته و نتیجــه مطلــوب گرفته‌اند، نــام ببریــد و موفقیت‌ها و نقــاط قوتشــان را یـادآوری کنیـد.
- جملات کلیدی زیر را استفاده کنید:
الـف- اگـر اشـتباه میگویـم شـما آن را اصلاح کنیـد معمـولاً زمانـی کـه داریـد نـکات مثبـت پیشـنهاد یـا نـکات منفـی موجـود را توضیـح می‌دهید از ایـن جملـه اسـتفاده کنیـد.
ب- بگذاریــد چنــد پرســش را مطــرح کنــم تــا مطمئــن شــوم (ایــن پرسش‌ها کمــک می‌کند طــرف مقابــل، خــود را در پیشــنهادهای شــما شــریک بدانــد و کمتــر مخالفــت کنــد.
ج- صبـر کنیـد توضیـح بدهـم، ببینیـد سـخن شمارا درسـت متوجـه شده‌ام از ایـن جملـه، در هنگامی‌که طـرف مقابـل برخلاف شـما صحبـت کـرده اسـت، اسـتفاده میشود.
پیشنهاد تاسیس پلاس: دیگ شوفاژکار 400 8 پره
استرس در محیط کار
شـما در دوران زندگـی و تحصیلـی خـود احتمالاً تغییـر و تحولات متعـددی را از تغییر در شـرایط عـادی زندگـی خـود تجربـه کرده‌اید. به مـوارد زیر دقـت کنید:
- شب امتحان
- از دست دادن بستگان نزدیک
- ورود به مدرسه جدید
- لحظه قبل از گرفتن کارنامه
- تغییر محل خانه و رفتن به آپارتمان یا محله جدید و…
استرس چیست؟
اسـترس عبـارت اسـت از مجموعه‌ای از واکنش‌های فیزیکـی و عاطفی کـه درنتیجه تغییـرات، در زندگـی فرد تجربه می‌شوند. یادتـان باشـد «زندگـی انسان‌ها دائماً در حـال تغییـر اسـت، بنابرایـن زندگی بدون اسـترس وجود نـدارد.» ازاین‌رو باید علائـم، عوامل و عوارض اسـترس را شـناخت و آن را کنتـرل نمود.
چه مواردی بیانگر وجود استرس در شما است؟
استرس در افراد مختلف نشانه‌های گوناگونی دارد. در تصویر بعد برخی از متداول‌ترین نشانه‌های استرس نشان شده است.
عوارض ناشی از استرس
تصویـر زیـر را نـگاه کنیـد. بـه نظر شـما این فـرد، بـار سـنگینی را که بـر دوش گرفته تـا کجـا می‌تواند حمـل کند؟ اگر او اصرار داشـته باشـد این بار سـنگین را تـا بالاترین پلـه ببـرد، چـه صدماتـی بـر اعضـای بـدن او وارد میشود؟ بـه نظر شـما چـه راه‌هایی بـرای رهایـی از این بار سـنگین وجـود دارد؟
اسـترس نیـز ماننـد ایـن سنگ‌ها فشـار زیـادی بـر روان و حتـی جسـم انسـان وارد می‌کند. اگـر آن را از خـود جـدا نکنیـد و یـا برای تحمـل آن از دیگران کمـک نگیرید،آسیب‌های جبران‌ناپذیری بـر روان و جسـم شـما وارد می‌آورد. ازاین‌رو شناخت نتایج استرس و راه‌های کنترل آن برای حفظ سلامتی، ضروری است.
به‌طورکلی عوارض ناشـی از اسـترس به‌صورت فیزیکی و روانی می‌باشد.
اثرات روانی استرس بر بدن
- افسردگی
- گوشه گیری
- عدم لذت از زندگی
- بدبینی
- پرخاشگری
- بی حوصلگی
- بی اشتیاقی به کار
- احساس ناامیدی
ثرات فیزیکی استرس بر بدن
- سردرد
- تورم گلو و سرماخوردگی
- مشکلات جسمی ناشی از استرس
- سوزش معده
- ریزش مو
- ضعف سیستم بدن( ایمنی ابتلای دائمی به انواع بیماری ها)
- تپش قلب (خطر سکته در سنین بالا)
- دردهای عضلانی و استخوانی
اثرات استرس بر روابط انسانی در محیط کار
اثـرات روانـی ناشـی از استرس در محیط کار، می‌تواند بـه ارتباطات شـما در محیط کار نیز لطمـه بزند.
معمـولاً انسان‌ها، از افـراد پرخاشـگر و بدبیـن دوری می‌کنند. همچنین افـراد بی‌حوصله یـا ناامید نمی‌توانند به‌درستی کار کنند. ازاین‌رو اسـترس طولانی‌مدت دو اثر منفی بر حضور شـما در محیـط کار می‌گذارد:
- کاهش کیفیت کار و از بین رفتن اعتمادبه‌نفس
- طرد شدن از طرف همکاران
در نمـودار زیـر ارتبـاط تغییـرات رفتـاری ناشـی از اسـترس، بـا اثـرات منفـی آن‌ها در محیط کار و نباید های استرس در محیط کار نشـان داده شده اسـت.
دلایل ایجاد استرس
استرس به دلایل مختلفی شکل می‌گیرد که عبارت‌اند از:
- فردی
- گروهی و محیط کار
دلایل فردی ایجاد استرس
عامل اصلی ایجاد استرس دلایل فردی انسان‌ها نیست. اما آن‌ها تحریک‌پذیری فرد را افزایش می‌دهند. برخی از این علت‌ها عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: بخاری انرژی 625 فن دار
دلایل گروهی و محیط کار در ایجاد استرس
راه‌های کنترل استرس
برخـی از دلایـل اسـترس را می‌توان بـا تـاش و تمریـن کنتـرل یـا حـذف نمـود.تقریباً تمامی دلایـل فـردی و برخـی از دلایـل گروهـی ایجـاد اسـترس را بـا تـلاش میتوانید کنتـرل کنیـد.
- بهداشت و نظم در محیط کار خود را جدی بگیرید.
- به نظافت شخصی خود اهمیت دهید.
- در محاسـبه زمان لازم برای انجام دادن هر کاری، دقت کافی داشـته باشـید. همیشـه زمـان بیشـتری بـرای آن در نظـر بگیریـد. مثلاً اگـر بـرای رفتـن از منـزل به محـل کار،30دقیقه زمان نیاز دارید، شما 40دقیقه قبل از آغاز ساعت کار از منزل خارج شوید.
- اگـر بـه نظـر شـما زمـان تعیین‌شده بـرای تحویـل دادن کاری یـا اجـرای آن کـم اسـت، از قبـول آن کار امتنـاع کنیـد.
- قبل از اجرای هر کاری برای برنامه‌ریزی و زمان‌بندی آن اقدام کنید.
- اصـول ایمنـی، سـامت و ارگونومـی را به‌دقت رعایـت کنیـد.
- رفتارهــای روزانــه خــود را بنویســید و منصفانــه نقــاط ضعــف و قــدرت خــود را تشــریح کنیــد. بــرای رفــع نقــاط ضعــف خــود، بــا مشــاور یــا افــرادی کــه آن‌ها را انسان‌های موفقــی میدانیــد مشــورت کنیــد.
- از زندگـی خصوصـی خویـش غافـل نباشـید. برنامه‌ای تنظیـم کنیـد تـا رعایـت عدالـت بیـن کار وزندگی شـخصی را بـرای شـما امکان‌پذیر سـازد.
- اگــر محیــط کار شــما داخــل اتــاق یــا پشــت میــز اســت، بــرای شــادابی محیــط کارتــان، از گل و گیاه‌های آپارتمانــی کوچــک در اطــراف میــز خــود اســتفاده کنیــد.
- مشــکلات خــود را بــا همکارانتــان مطـرح کنیـد، و از آن‌ها راه‌حل بخواهید.
- در برابـر خواسته‌های نـا به‌جای همـکاران نــه بگویید.
- هنــگام ناراحتــی یــا احســاس نگرانـی، وضعیـت خـود را عـوض کنیـد. مثلاً قــدم بزنیــد، آب بخوریــد، نفــس عمیــق بکشــید.
- قبـل از اشـتغال در یـک محیـط جدیـد، وظایـف و مسئولیت‌های خـود را دقیقـاً بپرسـید و یادداشـت کنید.
- نمـودار سـازمانی محیـط کار خـود را از واحـد اداری یـا مقـام مافوق خـود بگیرید، تـا بـا محیـط کار جدید آشـنا شـوید.
- بـه وعده‌غذای صبحانـه اهمیـت دهیــد صبح‌ها قبــل از شــروع کار صبحانـه را به‌طور کامـل میـل کنیـد.
- بــرای خــود در کنــار کار حتمــاً یــک ســرگرمی در نظــر داشــته باشــید ورزش، مطالعــه، کارهــای هنــری و ….
- هرروز دقایقـی را بـه فکـر کـردن اختصـاص بدهیـد.
- در مواجهه با هر پدیده ناخوشایند، به نکات مثبت آن نیز توجه کنید.
- در برخــورد بــا مشــکات، آن‌ها را باخدای خــود، مطــرح کنیــد و مطمئــن باشــید، خداونــد راه‌حلی پیــش پــای شــما خواهــد گذاشــت.
- بــا افــراد باایمان و بااخلاق دوســتی کنیــد.
- هـر شـب قبـل از خـواب بـه نعمتـی فکـر کنیـد کـه خـدا بـه شـما داده و تـا حـالا بـه خاطـر آن از او تشـکر نکرده‌اید، از خداونـد تشـکر کنیـد و سـپس بخوابید.
- قبـل از خـواب یـک نوشـیدنی گـرم شـیر گـرم، چــای کمرنـگ، دم‌نوش بیاشـامید.
- نظم در خواب را رعایت کنید.
- از گوش دادن به آهنگ‌های پرهیجان در صورت ایجاد استرس خودداری کنید.
- هـر وقـت ناامید شـدید بـه انسان‌هایی فکـر کنیـد کـه شـرایط نامناسب‌تر از شــما دارند.
- کتب مرتبط با مدیریت استرس را مطالعه کنید.
- زندگی افراد موفق را مطالعه کنید.
- سعی کنید اکثر مواقع لبخند بر لب داشته باشید.
- در صــورت طولانــی شــدن اســترس بــا مشــاور امیــن یــا روانشــناس مشــورت کنیــد و راه‌حل بخواهیــد.
- در خــوردن غذاهــای سرخ‌کردنی اعتــدال را رعایــت کنیــد. غذاهــای آب پــز را بیشـتر اسـتفاده کنیـد. از مصـرف سوسـیس و کالبـاس اجتنـاب کنیـد. از میـوه و ســبزیجات تــازه در وعده‌های غذایــی اســتفاده کنیــد.
دانلود کتاب الزامات محیط کار
از این لینک میتوانید کتاب الزامات محیط کار را دانلود کنید:
